Το βιβλίο φιλοδοξεί να αποτελέσει μια συμβολή στην ιστορία τόσο της Επανάστασης του 1821, όσο και στην ιστορία της εαμικής Αντίστασης. Με συγκριτικό τρόπο αναζητά τις διασυνδέσεις του παραδείγματος της ελληνικής επανάστασης, όπως αυτό κατανοήθηκε στην εξέλιξη της ιστορικής πορείας της χώρας, αναδεικνύοντας τη σχέση των διαφορετικών φάσεων της ελληνικής ιστορίας και την επίδραση της μιας πάνω στην άλλη, δικαιολογώντας μια μορφή δυναμικής ιστορικής συνέχειας. Γιατί η αφήγηση της Επανάστασης του 1821 εμπλουτίστηκε νοηματικά και επιστημονικά από την ανάγκη της Αριστεράς του Μεσοπολέμου και της Κατοχής να αναζητήσει στο παράδειγμα της τρόπους προώθησης του δικού της ιστορικού ενεργήματος, την προπολεμική ανάπτυξη του εργατικού κινήματος και την Εθνική Αντίσταση. Σε πείσμα της παραδοσιακής διασύνδεσης της ιστορικής της ερμηνείας με τις πιο αποκρουστικές εκδοχές του ελληνικού μεγαλοϊδεατισμού, οι απρόθυμοι, αρχικά, διανοούμενοι της Αριστεράς βρήκαν στην Επανάσταση του 1821 σειρά ιστορικών υποδείξεων που τροφοδότησαν τη δική τους αντιστασιακή πράξη. Αναδεικνύοντας τις αναλογίες μεταξύ των δυο ιστορικών φάσεων, απάντησαν μέσα από την πολιτική τους πράξη σε σειρά ερωτημάτων που ανέκυπταν διαρκώς στην πολιτική ιστορία της χώρας, όπως πώς κινητοποιούνται οι μάζες, πώς εκδηλώνεται ένας άδολος πατριωτισμός, πώς αντιμετωπίζεται η τρομοκρατία ενός δυνάστη, πώς οργανώνεται ο ένοπλος αγώνας εναντίον του, πώς περιθωριοποιείται η εθελοδουλία, πώς σχεδιάζονται οι νικηφόρες συλλογικές πολιτικές μάχες, πώς συγκροτούνται τα εκάστοτε πολιτικά μέτωπα, πώς ικανοποιούνται οι λαϊκές απαιτήσεις και επιλύονται οι αντιθέσεις στους κόλπους των λαϊκών στρωμάτων. Το βιβλίο τοποθετείται έναντι αυτής της συμβολής, διασυνδέοντας δύο από τα σημαντικότερα φαινόμενα της ελληνικής ιστορίας.
Ομάδα Μελέτης Σύγχρονης Ιστορίας 